توصیف کرامت در کلام امام حسن مجتبی(ع)
صفت کرامت امام حسن مجتبی(ع) به قدری در دوران ایشان بروز داشت که آوازه آن تمام دیار مسلمین را فرا گرفته بود و کرامت حضرت تنها محدود به مسایل مادّی نبود بلکه شامل کرامتهای علمی و معنوی میشد که در این زمینه اخبار فراوانی رسیده است.
به عنوان نمونه بر اساس روایتی ابوهارون گفت به قصد حج راه افتادیم و وارد مدینه شدیم. با خود گفتیم: ای کاش خدمت فرزند رسول خدا امام حسن مجتبی(ع) برسیم و بر او سلام کنیم، بدین جهت نزد حضرت رفتیم و درباره مسافرت و احوال خود با او سخن گفتیم. چون بیرون آمدیم ایشان برای هر یک از ما چهار صد درهم فرستاد. به فرستاده امام گفتیم: ما نیازی نداریم. او گفت: نیکی امام حسن را بر نگردانید. به نزد امام(ع) بازگشتیم و از بینیازی خود خبر دادیم. آن حضرت فرمود: احسان مرا برنگردانید. ای کاش دستم بازتر بود، چرا که این مقدار برای شما کم است. من به شما توشهای میدهم و آن توشه این است که در روز عرفه خداوند متعال در مورد بندگان خود به فرشتگان مباهات میکند و میفرماید: بندگانم از هر سو نزد من آمدند تا رحمت مرا بخواهند و من شما را گواه میگیرم که نیکوکارانشان را بخشیدم و ایشان را شفیع گنهکارانشان قرار دادم.(تاریخ ابن عساکر.ص ۱۵۱).
اما شخصی دربارهی معنای کرامت از امام حسن مجتبی(ع) به این صورت پرسید که «کرم چیست؟ فَمَا الْکَرَمُ» امام فرمود: «آغاز به بخشش پیش از درخواست کردن و اطعام دادن در وقت ضرورت و قحطى؛ قَالَ الِابْتِدَاءُ بِالْعَطِیَّةِ قَبْلَ الْمَسْأَلَةِ وَ إِطْعَامُ الطَّعَامِ فِی الْمَحْلِ» (تحفالعقول، ص۲۲۵).
بر اساس این حدیث، یک عمل زمانی در دایرهی کرامت قرار میگیرد که دارای دو ویژگی باشد: قبل از این که شخص نیازمند نیازش را مطرح کند، فرد مؤمن نیازش را برطرف کند که این کار نیازمند تشخیص به موقع نیاز برادر دینی است و باعث میشود کرامت شخص نیازمند تا حدود زیادی محفوظ بماند. دیگر این که در زمانهایی خاص از جمله سختی معیشت به طعام دادن بپردازد. بنابر این کسی که میخواهد از جنبهی کرامت شبیه به مولایش امام حسن مجتبی(ع) شود، این دو ویژگی را طبق فرمایش حضرت باید داشته باشد.