آیینهی جود
بررسی ابعاد شخصیتی امام نهم(ع)
سجای امام جواد الائمه بیشمار است اما اگر سالک واقعی معرفت و مَنش امام همامِ هستیم، ذکر قطرهای از دریای سلوک ایشان دلهای ما را لبریز از مِهر خواهد کرد.
نیکی به والدین
امام جواد(ع) همواره به شیعیان خود سفارش میکرد که حقوق والدین خود را رعایت و در معاشرت با آنان با کمال ادب و احترام رفتار کنند. آن حضرت حتی به یارانش تأکید میکرد که اگر پدر و مادر آنان، باور اعتقادات ناصحیحی هم داشته باشند، باز هم از تکریم آنان دریغ نکنند.
جود و احسان
معروفترین لقب پیشوای نهم شیعیان، «جواد» است. آن رهبر فرزانه را به سبب عطای فراوانش، به این نام خواندهاند که برگرفته از نامهای زیبای پروردگار متعال است. در فرازی از دعای امام صادق میخوانیم: «أنْتَ اللّهُ لا اِلَهَ اِلاَّ أنْتَ الْجَوَادُ الْمَاجِد» و در فرازی از دعای روز بیست و ششم ماه مبارک رمضان هم نوا با امام زین العابدین میخوانیم: «یَا اللَّهُ یَا جَوَادً لاَ یَبْخَلْ یَا اللَّهُ لَکَ الْاَسْمَاءُ الْحُسْنَی خداوندا! ای بخشندهای که در او بخل راه ندارد، خداوندا! تو دارای نامهای زیبا هستی.»
نام جواد، یادآور بخشش و احسان پروردگار متعال است که در نام مقدس حضرت امام محمّد تقی بدان توجه شده است و کرامت و احسان آن حضرت و پدران بزرگوارشان را در اذهان زنده میکند.
منشورِ بخشایش
آن گرامی، نامهی پدرش، امام رضا(ع) را نصب العین خود قرار داد و بخششهایش را چندین برابر کرد. پیشوای نهم به علت جود و احسان، جواد لقب دادند. آن حضرت در عرصهی بذل و بخششهای مادی و معنوی چنان عمل می کرد که دوست و دشمن، به ستایش حضرت، زبان می گشودند.
خدمتگزاری و گره گشایی
خدمت به مردم از کاربردیترین شیوهها برای جذب دلها است، چرا که انسان به طور فطری، خود را مدیون کسی میداند که به او نیکی کند و یا گِرهی را از مشکلات زندگیاش باز میکند. امام علی(ع) در اینباره فرمود: «أحْسِنْ اِلَی مَنْ شِئْتَ وَکُنْ أمِیرَهُ به هر کس میخواهی نیکی و خدمت کن و امیر او باش.»
امام نهم(ع) در خدمت به مردم و یاری آنان از هیچ کوششی دریغ نمیکرد. کمکهای فکری، مادی، معنوی و حتی یافتن کار و شغل به نیازمندان، از جمله خدمات آن گرامی بود.
کمک به درماندگان
حضرت جواد الائمه(ع) در امدادرسانی به محرومان، مستضعفان و درماندگان، نهایت تلاش خود را به عمل می آورد و تا حد امکان از آنان دستگیری میکرد. تا حدی که بخش زیادی از زندگی پر بار ایشان وقف کمک به درماندگان و جاماندگان از زندگی عادی بود.
آزادیِ بردگان
رها کردن بردگان از دیگر شیوههای امام جواد(ع) در راستای احسان به نیازمندان و دستگیری از بینوایان و درماندگان بود. آن رهبر مهربان، همانند اجداد اطهار خویش، بر این باور بود که همهی انسانها آزاد آفریده شدهاند و شایسته است که با اختیار و ارادهی خود تصمیم بگیرند و صلاح و رشد خود را تشخیص دهند.
اساساً برخورد رهبران الهی با موضوع بردگان از همان روز نخست ظهور اسلام بر این مبنا بود که انسانها را از زنجیر بندگی دیگران آزاد کنند و تحت عبودیت آفریدگار جهان در بیاورند. برنامههای اسلام نیز طوری تنظیم شده است که یک انسان مسلمان با انجام آنها از تمام قیدها و وابستگیهای مجازی، رها شود و فقط به قدرت بیمنتهای حضرت حق بپیوندد.
امام جواد(ع) عصارهای از جود و کرم بود و راه او چراغ راه همهی مسلمین است.
سطر کرامت
ارایه سه اثر پژوهشی