
برکات ماه مبارک رمضان از منظر رهبر معظم انقلاب”مدظله العالی”
به بركت ماه رمضان، برای مسلمان فرصتی پيش میآيد كه بايد از آن در جهت تقويت حيات معنوی و نشاط مادی خود استفاده كند. يكی از درسهای بزرگ ماه رمضان كه در خلال دعا و روزه و تلاوت قرآن در اين ماه بايد آنرا فرا بگيريم و استفاده كنيم، اين است كه با چشيدن گرسنگی و تشنگی، به فكر گرسنگان و محرومان و فقرا بيافتيم. در دعای روزهای ماه رمضان میگوييم: «اللهم اغن كل فقير. اللهم اشبع كل جائع. اللهم اكس كل عريان». اين دعا فقط برای(مفاتيح الجنان: دعای يوميه ماه مبارك رمضان) خواندن نيست؛ برای اين است كه همهی خود را برای مبارزه با فقر و مجاهدت در راه ستُردن غبار محروميت از چهرهی محرومان و مستضعفان موظف بدانند. اين مبارزه، يك وظيفهی همگانی است. در آيات قرآن ميخوانيم: «ارايت الذي يكذب بالدين* فذلك الذي يدع اليتيم* و لا يحض علي طعام المسكين»(ماعون/ آیات۳-۱). يكی از نشانههای تكذيب دين اين است كه انسان در مقابل فقرِ فقيران و محرومان بیتفاوت باشد و احساس مسئوليت نكند. در ماه رمضان، به بركتِ روزه، طعم گرسنگی و تشنگی و نرسيدن به آنچه اشتهای نفس انسان است را درك كرديم و چشيديم. اين بايد ما را به احساس مسئوليتی كه اسلام در قبال مسئله مهم فقر و فقير از يكايك مسلمانان خواسته است و بر دوش آنان وظيفه نهاده است، نزديك كند. ۸۱/۹/۱۵
مواسات در رمضان
همه بايد خود را موظف به مواسات بدانند. مواسات يعنی هيچ خانوادهای از خانوادههای مسلمان و همميهن و محروم را با دردها و محروميتها و مشكلات خود تنها نگذاشتن؛ به سراغ آنها رفتن و دست كمكرسانی به سوی آنها دراز كردن. امروز اين يك وظيفهی جهانی برای همه انسانهایی است كه دارای وجدان و اخلاق و عاطفه انسانی هستند؛ اما برای مسلمانان، علاوه بر اين كه يك وظيفهی اخلاقی و عاطفی است، يك وظيفهی دينی است.
به همسايهها و فقرا رسيدگی كنيد. يكی از عواملی كه نمیگذارد دست كسانی كه توانایی كمك دارند، به ياری فقرا دراز شود، روحيهی مصرفگرایی و تجمل در جامعه است. برای جامعه بلای بزرگی است كه ميل به مصرف، روزبه روز در آن زياد شود و همه به بيشتر مصرف كردن، بيشتر خوردن، متنوعتر خوردن، متنوعتر پوشيدن و دنبال نشانههای مُد و هر چيز تازه برای وسايل زندگی و تجملات آن رفتن، تشويق شوند. چه ثروتها و پولهایی كه در اين راهها هدر میرود و از مصرف شدن در جایی كه موجب رضای خدا و رفع مشكلات جمعی از مردم است، باز میماند. ۸۹/۹/۱۵
آموزههای علمی از ماه مبارك رمضان
زرگترين درس ماه رمضان، خودسازی است. اولين و مهمترين قدم خودسازی هم اين است كه انسان به خود و به اخلاق و رفتار خود با نظر انتقادی نگاه كند؛ عيوب خود را با روشنی و دقت ببيند و سعی در برطرف كردن آنها داشته باشد. اين از عهدهی خود ما برميآيد و اين تكليفی بر دوش ماست. به هم رحم كنيد تا خدای متعال به شما رحم كند، كسانی كه دستشان باز است، دست تعدی به سمت منافع و مصالح ديگران دراز نكنند. كسانی كه زرنگی و هوش و امكانات و قدرت و مسئوليت و توانايیهای گوناگون فردی و اجتماعی دارند، از اين توانايیها در راه تعدی به ديگران استفاده نكنند. خود را بندهی خدا بدانيم؛ در مقابل بقيهی بندگان جداً، خود را موظف به همراهی، احسان، نيكی و رعايت انصاف بدانيم؛ آنگاه باران رحمت و فضل خدا بر سر ما خواهد باريد؛ ما را شستشو خواهد داد و بركات خود را بر ما نازل خواهد كرد. البته اين وظيفه همه است؛ ولی كسانی كه در جامعه قدرت و مقام و ثروت و نفوذ كلمهای در ميان مردم دارند، بيش از ديگران در مقابل اين بار سنگين، بار خودسازی و محدود كردن قوای خود از تجاوز به ديگران مسئولند. ۸۰/۹/۲۵
جوانان، با صحيفهی سجاديه أنس بگيرند؛ زيرا همه چيز در اين كتاب ظاهراً دعا و باطناً همه چيز، وجود دارد. امام سجاد(عليه الصلاة و السلام)، در اين دعا هم مثل بقيه دعاهای صحيفهی سجاديه، با اين كه در مقام دعا و تضرّع است و با خدای متعال حرف میزند، اما سخن گفتنش، از يك روال استدلالی و ترتيب مطلب بر دليل و معلول بر علت، پيروی ميكند. اغلب دعاهای صحيفهی سجاديه، تا آنجا كه بنده سير كردهام، همين حالت را دارد. همه چيز مرتب و چيده شده است. مثل اين است كه يك نفر، در مقابل مستمعی نشسته و با او به صورت استدلالی و منطقی حرف میزند. همان نالههای عاشقانه هم كه در صحيفهی سجاديه آمده است، همين حالت را دارد.
در اين جا نيز همين طور است. امام در اول دعای مورد اشاره میفرمايد:«الحمدلله لذی جعلنا من اهله»(دعای ۴۴صحيفهی سجاديه)«ما را اهل حمد قرار داد» و ما از نعم الهی غافل نيستيم، و او را حمد و شكر میكنيم. او راههایی در مقابل ما باز كرده است، كه به حمدش برسيم. همچنين، غايات و راههایی معين فرموده و ما را در اين راهها به رفتن واداشته است.