روزی از روزها پیامبر(ص) برای رفتن به مسجد و خواندن نماز دیر کرده بودند. همه‌ی مردم منتظر آمدن ایشان بودند. چون پیامبر هیچ وقت برای نماز جماعت دیر نمی‌آمدند. نگرانش شدند و رفتند دنبالش. توی کوچه باریکی پیدایش کردند. دیدند روی زمین نشسته، و با بچه‌ها بازی می‌کنند، آن‌ها دیدند که پیامبر بچه‌ای را سوار کولش کرده و برایش نقش شتر را بازی می‌کند.

یکی از یاران جلو رفت و به پیامبر گفت:  از شما بعید است، نماز دیر شده است بیایید به مسجد برویم. پیغمبر با خوش رفتاری رو به بچه‌ها کرد و گفت: «شترتان را با چند گردو عوض می‌کنید؟» بچه‌ها مقداری را تعیین کردند. پیامبر رو به یارانشان کردند و فرمودند: بروید گردو بیاورید و مرا از این بچه‌ها بخرید. کودکان می‌خندیدند، و پیامبر هم با آن‌ها می‌خندید. پس از آن که یاران پیامبر گردو آوردند پیامبر گردوها را به بچه‌ها دادند و خودشان به مسجد رفتند.

روزى پيامبر(ص) نشسته بود، امام حسن و امام حسين عليه السلام وارد شدند. حضرت به احترام آنان از جاى برخاست و به انتظار ايستاد. چون كودكان در راه رفتن ضعيف بودند، لحظاتى چند طول كشيد. بدين جهت پيامبر صلى الله عليه و آله به سوى آنان رفت و استقبال كرد. آغوش خود را گشود و هر دو را بر دوش خويش سوار كرد و به راه افتاد و می‌فرمود: فرزندان عزيز، مركب شما (یعنی چیزی که بر آن سوار می‌شوند: مثل اسب یا شتر ) چه خوب مركبى است و شما چه سواران خوبى هستيد.

روزی جوانان شهر پیامبر، سرگرم زورآزمايى و مسابقه‌ی وزنه‌بردارى بودند. سنگ بزرگى‏ آن‌جا بود كه  که هر کس آن را بلند می‌کرد از همه قوی‌تر به شمار می‌رفت. در اين هنگام رسول اكرم(ه) از راه رسيدند و پرسيدند: چه مى‏ كنيد؟.

جوانان پاسخ دادند: داريم زورآزمايى مى‏‌كنيم. می‌خواهيم ببينيم كدام يك از ما قوي‌تر و زورمندتر است.

پیامبر به آن‌ها فرمودند: ميل داريد كه من بگويم چه كسى از همه قوي‌تر و نيرومندتر است؟.  همه گفتند: البته، چه از اين بهتر كه رسول خدا داور مسابقه باشد و نشان افتخار را او بدهد. افراد جمعيت همه منتظر و نگران بودند كه رسول اكرم كدام يك را به عنوان‏ قهرمان معرفى خواهد كرد؟

عده‌‏اى بودند كه هر يك پيش خود فكر می‌كردند الآن‏ رسول خدا دست او را خواهد گرفت و به عنوان قهرمان مسابقه معرفى خواهد كرد.

رسول اكرم(ص) فرمودند:  از همه قوي‌تر و نيرومندتر آن كسی است كه اگر از  چيزى‏ خوشش آمد، علاقه‌ی به آن چيز او را  به انجام زشتی‌ها مجبور نکند؛ و اگر زمانی عصبانى شد خودش را کنترل کند وهمیشه حقيقت را بگويد و كلمه ‌اى دروغ يا حرف زشت بر زبان نياورد…

روزى پیامبر صلى الله علیه و آله با اصحاب خود نشسته بودند. پیامبر جوان نیرومندى را دید که اول صبح مشغول کار و تلاش مى‌باشد. بعضى از حاضران گفتند: این شایسته‌ی تمجید و ستایش بود، اگر نیروى جوانى خود را در راه خدا به کار مى‌انداخت ؟ پیامبر صلى الله علیه و آله فرمود: چنین نگویید، اگر این جوان کار مى‌کند تا نیازمندی‌هاى خود را تامین کند و از دیگران بى‌نیاز گردد، در راه خدا گام برداشته و همچنین اگر به نفع پدر و مادر ناتوان و کودکان خردسالش کار کند و آن‌ها را از مردم بى‌نیاز سازد، باز هم در راه خدا قدم برداشته است.

در حالى‌که پیامبر صلى الله علیه و آله میدان جنگ بود، عربى به محضر او رسید و رکاب شترش را گرفت و گفت: یا رسول الله، عملى را به من بیاموز که سبب رفتنم به بهشت گردد. حضرت فرمود: با مردم آن‌گونه رفتار کن که دوست دارى با تو آن‌گونه رفتار کنند، و از رفتار با آن‌ها که خوشایند تو نیست ، بپرهیز.

در مدینه روزى پیامبر صلى الله علیه و آله اسلام صلى الله علیه و آله وارد مسجد گردید، چشمش به دو اجتماع افتاد که در دو دسته تشکیل شده بودند و هر دسته‌اى حلقه‌اى تشکیل داده و سرگرم بودند؛ یک دسته به عبادت و ذکر خدا، و دسته‌اى به تعلیم و تعلم و یاد دادن و یاد گرفتن سرگرم و مشغول بودند. حضرت از دیدن هر دو دسته مسرور و خرسند گردید و به همراهانش فرمود: این هر دو دسته کار نیک نموده و بر خیر و سعادتند. لکن من براى دانا کردن و دانا شدن مردم فرستاده شده و مبعوث گشته‌ام . پس خودش به طرف همان دسته که به تعلیم و تعلم اشتغال داشتند، رفت و در حلقه آنان نشست.

رسول خدا صلى الله علیه و آله فرمود: در شب معراج هنگامى که مرا به آسمان مى‌بردند، به هر جا مى‌رسیدم، دسته‌هایى از فرشتگان با اظهار شادى و شادمانى به دیدارم مى‌آمدند، تا این‌که به جایى رسیدم که جبرئیل به همراه جمعى از فرشتگان به استقبالم آمدند. آن روز جبرئیل سخنى شنیدنى گفت : اگر امت تو بر دوستى و مهر على علیه السلام اجتماع مى‌کردند، خداوند متعال آتش جهنم را نمى‌آفرید.

ابوالدرداء گوید: مردى در محضر رسول اکرم صلى الله علیه و آله آبروى کسى را دستخوش بدگویى قرار داد، دیگرى در مقام دفاع برآمد، رسول خدا صلى الله علیه و آله فرمودند: هر کس از آبروى برادر دینى خود دفاع کند، حجاب و پرده‌اى از آتش براى او خواهد بود.

عبدالرحمان بن عبدالله ، اظهار مى‌دارد: در حال مسافرت ، در خدمت پیامبر صلى الله علیه و آله بودیم . چشمم به حمره‌اى (پرنده‌اى همانند گنجشک ) افتاد که دو جوجه با خود داشت . ما جوجه‌هایش را برداشتیم . حمره آمده، در اطراف ما بال و پر مى‌زد. هنگامى که رسول اکرم صلى الله علیه و آله مطلع گردید فرمود: چه کسى نسبت به فرزند این پرنده‌، مرتکب خلاف شده‌، فرزندش را به وى برگردانید.

پیامبر اکرم صلى الله علیه و آله به طواف کعبه مشغول بود، مردى را دید که پرده مکه را گرفته و مى‌گوید: خدایا به حرمت این خانه مرا بیامرز. حضرت پرسید: گناهت چیست؟ او گفت: من مردى ثروتمند هستم. هر وقت فقیرى به سوى من مى‌آید و چیزى از من مى‌خواهد، گویا شعله آتشى به من رو مى‌آورد. پیامبر صلى الله علیه و آله به او فرمود: از من دور شو! و مرا به آتش خود نسوزان. سپس فرمود: اگر تو بین رکن و مقام (کنار کعبه ) دو هزار رکعت نماز بگزارى و آن قدر گریه کنى که از اشکهایت نهارها جارى گردد، ولى با خصلت بخل بمیرى، اهل دوزخ خواهى بود.

شداد بن اوس گفت : بر رسول خدا صلى الله علیه و آله وارد شدم و چهره مبارکش را بدان گونه افسرده دیدم که مرا ناراحت ساخت. عرض کردم : چه پیش آمده است ؟ فرمودند: بر امتم از شرک مى‌ترسم. عرض کردم : آیا پس از شما مشرک مى‌شوند؟ فرمودند: آنان خورشید و ماه و بت و سنگ نمى‌پرستند، ولى ریا مى‌کنند و ریا خود شرک است و سپس آیه 110 سوره کهف را تلاوت فرمودند:

فمن کان یرجوا لقأ ربه فلیعمل عملا صالحا و لا یشرک بعبادة ربه احدا

هر کس امید دیدار پروردگار خود دارد، باید کار شایسته کند و در پرستش ‍ پروردگار خویش، کسى از شریک نگیرد.

جابربن عبدالله گفت : ابوالهیثم غذایى پخت و رسول خدا صلى الله علیه و آله و یارانش را به خوردن آن دعوت کرد و چون اصحاب از خوردن غذا فارغ گشتند. رسول خدا صلى الله علیه و آله به یارانش فرمود: به برادر میزبانتان ثواب برسانید. عرض کردند: ثواب رسانیدن به او چگونه است؟

فرمودند: هنگامى که کسانى به خانه مردى داخل شدند و غذایش را خورده و نوشیدنى‌هایش نوشیده شد و براى او دعاى خیر کردند. همین کار موجب ثواب رسانیدن به او خواهد شد.

روزى رسول خدا صلى الله علیه و آله بر اصحاب خود در آمد و دید که : آنان با یک‌دیگر مجادله و مخاصمه مى‌کنند. نبى اکرم صلى الله علیه و آله سخت خشمگین شد که از شدت غضب چهره‌ی مبارکش چنان سرخ گشت، تو گویى دانه‌هاى انار بر رخسار مبارک شکسته شده است، و فرمود: آیا براى همین کارها خلق و به خاطر این مسائل مأمور شده‌اید که بعضى از کتاب خدا را با بعضى دیگر بیامیزید؟ بنگرید به چه مأمورید، به آن عمل کنید و از چه چیزهایى نهى شده‌اید، از ارتکاب آن‌ها اجتناب ورزید.