
امین بودن
قال الباقر علیه السلام: مَنِ ائْتَمنَ غیرَ مُؤتَمَنٍ فلا حُجّهَ له علَی اللّه.
امام باقر علیه السلام کسی که غیر امین را امین و معتمد شمارد، حجّتی بر خدا ندارد.
بصیرت
قال علی علیه السلام: فإنّما البَصیرُ مَن سمِعَ فتَفَکّرَ، و نَظرَ فأبْصرَ، و انْتَفعَ بالعِبَرِ، ثُمّ سَلَکَ جَدَدا واضِحا یَتَجنّبُ فیهِ الصَّرْعَهَ فی المَهاوِی.
امام علی علیه السلام: با بصیرت کسی است که بشنود و بیاندیشد، نگاه کند و ببیند، از عبرتها بهرهگیرد، آن گاه راه روشنی را بپیماید که در آن از افتادن در پرتگاهها به دور ماند.
پایبندی به تعهدات
قال علی علیه السلام: إنَّ العُهودَ قَلائدُ فی الأعناقِ إلی یَومِ القِیامَهِ، فمَن وَصَلَها وَصَلَهُ اللّه ، و مَن نَقَضَها خَذَلَهُ اللّه ، و مَنِ استَخَفَّ بِها خاصَمَتهُ إلَی الّذی أکَّدَها و أخَذَ خَلقَهُ بِحِفظِها.
امام علی علیه السلام: همانا پیمانها، قلادههایی است که تا روز قیامت بر گردن است، هر که آنها را رعایت کند خداوند به او احسان نماید و هر که آنها را بشکند خداوند او فرو بگذارد و هر که پیمانها را سبک شمارد پیمانها از او نزد آنکس که بر پیمانها تأکید کرده و از خلق خود خواسته است تا آنها را پاس دارند، شکایت برد.
قال علی علیه السلام: لا تَثِقَنَّ بِعَهدِ مَن لا دِینَ لَهُ.
امام علی علیه السلام: به عهد و پیمان کسی که دین ندارد اعتماد نکن.
قال علی علیه السلام: أسرَعُ الأشیاءِ عُقوبَهً رجُلٌ عاهَدتَهُ علی أمرٍ، و کانَ مِن نِیَّتِکَ الوفاءُ لَهُ و مِن نِیَّتِهِ الغَدرُ بکَ.
امام علی علیه السلام: زودترین کیفر را مردی میبیند، که با او بر سر چیزی پیمانی ببندی و تو قصد پایبندی به آن را داشته باشی و او نیّت پیمان شکنی در سر بپروراند.
یاری مظلومان و ستمدیدگان
قال رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم: إنَّ اللّه تعالی لَیَسْألُ العَبدَ فی جاهِهِ کَما یَسألُ فی مالِهِ، فیقولُ: یا عَبدی، رَزَقتُکَ جاها فهلْ أعَنْتَ بهِ مَظلوما، أوْ أغَثْتَ بهِ مَلْهوفا؟
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله: همانگونه که خداوند دربارهی داراییِ بنده از او سؤال میکند، دربارهی مقام و موقعیّت او نیز میپرسد و میفرماید: بندهی من! من، مقام و موقعیت، روزیِ تو کردم. آیا به وسیلهی آن ستمدیدهای را یاری رساندی؟ یا به فریاد غمزدهای رسیدی؟
عدالت طلبی و اقامهی حق
قال علی علیه السلام: ما حُصِّنَ الدُّوَلُ بمِثلِ العَدلِ.
امام علی علیه السلام: هیچ عاملی چون عدالت، دولتها را استوار نمیکند.
قال علی علیه السلام: لکنْ مِن واجِبِ حُقوقِ اللّه علی عِبادِهِ النَّصیحَهُ بمَبْلَغِ جُهْدِهِم، و التَّعاوُنُ علی إقامَهِ الحقِّ بَینَهُم.
امام علی علیه السلام میفرمایند: از حقوق واجبِ خداوند بر بندگانش این است که با تمام توانشان خیرخواه یکدیگر باشند و برای بر پا داشتن حق در میان خویش، همیاری کنند.
خوش اخلاقی
قال رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم: مَن وَلِیَ شَیئا مِن اُمورِ اُمَّتی فحَسُنَت سَریرَتُهُ لَهُم رَزَقَهُ اللّه تعالی الهَیبَهَ فی قُلوبِهِم، و مَن بَسَطَ کَفَّهُ لَهُم بِالمَعروفِ رُزِقَ المَحَبَّهَ مِنهُم، و مَن کَفَّ عَن أموالِهِم وَفَّرَ اللّه عَزَّ و جلَّ مالَهُ، و مَن أخَذَ لِلمَظلومِ مِن الظّالِمِ کانَ مَعی فی الجَنَّهِ مُصاحِبا، و مَن کَثُرَ عَفوُهُ مُدَّ فی عُمرِهِ، و مَن عَمَّ عَدلُهُ نُصِرَ علی عَدُوِّهِ.
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله: هر کس عهدهدار کاری از امور امّت من شود و نسبت به آنان حسن نیّت به خرج دهد، خداوند متعال هیبت در دلهای آنان را روزی او فرماید و هر کس دست احسان خود را به روی آنان بُگشاید، محبّت و دوستی ایشان را روزیش گرداند و هر کس از دست درازی به اموال آنان خویشتنداری کند، خداوند عزّ و جلّ دارایی او را زیاد کند و هر کس دادِ ستمدیده را از ستمگر بستاند، همنشین من در بهشت باشد و هر کس عفو و گذشتش زیاد باشد، عمرش دراز گردد و هر که عدالتش فراگیر باشد، در برابر دشمنش یاری گردد.
انتخاب افراد شایسته برای کارها
قال الصادق علیه السلام: لَیسَ یُحَبُّ لِلمُلوکِ أن یُفَرِّطوا فی ثَلاثٍ: فی حِفظِ الثُّغورِ، و تَفَقُّدِ المَظالِمِ، و اختِیارِ الصّالِحینَ لأعمالِهِم.
امام صادق علیه السلام: برای حکمرانان پسندیده نیست که در سه کار کوتاهی ورزند: حفظ مرزها، رسیدگی به مظالم و حقوق پایمال شده مردم و انتخاب افراد شایسته برای کارهای خود.